Kết quả thực hiện mô hình trong phòng chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm

Thực hiện Hướng dẫn số 09-HD/ĐUK, ngày 04/8/2023 của Đảng ủy Khối các cơ quan và doanh nghiệp tỉnh Lai Châu về phát hiện, nuôi dưỡng, nhân rộng điển hình tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; năm 2024, Đảng ủy Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Lai Châu lựa chọn đưa nội dung phòng chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm làm mô hình tiêu biểu trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Theo đó, Đảng ủy đã tập trung chỉ đạo cấp ủy các chi bộ trực thuộc quán triệt, thực hiện nghiêm túc chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là những yêu cầu về phòng chống oai, sai, chống bỏ lọt tội phạm; Chỉ thị của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về “Tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm”; Chỉ thị về “Tăng cường các biện pháp phòng chống oan, sai và bảo đảm bồi thường cho người thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự”; nhiệm vụ của VKSND tỉnh Lai Châu năm 2024 về nâng cao chất lượng công tác THQCT, kiểm sát giải quyết các nguồn tin về tội phạm; gắn công tố với hoạt động điều tra, phòng chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm”. Với sự quan tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện quyết liệt mô hình tiêu biểu trong đảng bộ đã mang lại nhiều kết quả như:

Các đơn vị đã tổ chức tốt các giải pháp nắm đầy đủ hơn các nguồn tin về tội phạm; tăng cường công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát việc giải quyết các nguồn tin về tội phạm, 100% nguồn tin về tội phạm được giải quyết đúng thời hạn. Thực hiện có hiệu quả chủ trương tăng cường trách nhiệm công tố trong hoạt động điều tra, gắn công tố với hoạt động điều tra không để xảy ra oan, sai, bỏ lọt tội phạm; 100% vụ án hình sự được thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết từ khi khởi tố vụ án; phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm minh các vi phạm pháp luật trong các hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án. Viện kiểm sát giải quyết xong trên 95% số vụ kết thúc điều tra, trong đó ra quyết định truy tố đúng thời hạn 100%, đúng tội danh trên 98%, bảo đảm truy tố bị can đúng pháp luật 100%; không để xảy ra trường hợp Viện kiểm sát truy tố, Tòa án tuyên bị cáo không phạm tội; không để xảy ra hủy án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra hoặc xét xử lại có trách nhiệm của Viện kiểm sát; kiểm sát 100% bản án hình sự và tăng cường hơn nữa công tác kháng nghị phúc thẩm, bảo đảm các kháng nghị phải có căn cứ và đúng pháp luật, nâng tỷ lệ kháng nghị ngang cấp được Tòa án chấp nhận.

Kiểm sát viên chủ động, tích cực tranh luận, đối đáp tại các phiên tòa xét xử các vụ án hình sự. Đồng thời thực hiện chặt chẽ trong việc phê chuẩn việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn, hạn chế các trường hợp bắt, tạm giữ hình sự sau đó phải xử lý hành chính. Tăng cường các biện pháp để kiểm sát chặt chẽ trình tự, thủ tục khởi tố án hình sự, đảm bảo việc khởi tố bị can, phê chuẩn khởi tố bị can có đầy đủ căn cứ. Các đơn vị đã thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Viện trưởng VKSND tỉnh Lai Châu về ban hành các yêu cầu điều tra, thực hiện việc phúc cung đối với tất cả các vụ án hình sự trước khi kết thúc mỗi giai đoạn tố tụng.

Kiểm sát chặt chẽ việc tạm giữ, tạm giam, khiếu nại, tố cáo liên quan đến hoạt động giam giữ, bảo đảm kịp thời phát hiện sớm các trường hợp có dấu hiệu bị bức cung, nhục hình. Đối với những vụ án phức tạp, nghiêm trọng đã kịp thời báo cáo Lãnh đạo VKSND tỉnh xin ý kiến chỉ đạo, thỉnh thị.

Theo dõi, hướng dẫn nghiệp vụ, thông báo rút kinh nghiệm kịp thời đối với các vụ án trả hồ sơ điều tra bổ sung, vụ án bị Tòa án cấp trên hủy án, án đình chỉ điều tra do không phạm tội, vụ án Tòa tuyên không phạm tội và các vi phạm khác trong quá trình giải quyết vụ án. Thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, kịp thời, chính xác việc báo cáo khi đơn vị để xảy ra vụ án có dấu hiệu oan, sai, bỏ lọt tội phạm để có hướng chỉ đạo, giải quyết. Thường xuyên thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra việc giải quyết các vụ án hình sự, nhất là đối với các đơn vị để xảy ra trường hợp oan, sai. Đề cao vai trò trách nhiệm cá nhân, trách nhiệm tập thể đối với các vụ việc oan, sai. Xử lý nghiêm minh các Kiểm sát viên, thủ trưởng đơn vị để xảy ra oan, sai. Với kết quả trên là động lực để Đảng bộ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả mô hình tiêu biểu về phòng chống oan, sai, bỏ lọt tội phạm trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh năm 2025 và các năm tiếp theo.

Nguyễn Đăng Đản