Cách định giá tài sản

Do thù tức cá nhân với Trần Văn B, nên ngày 23/4/2017 Nguyễn Văn A đã dùng lửa đốt cháy toàn bộ chiếc xe ô tô của B.

            Quá trình thu thập tài liệu để định giá xác định, chiếc xe ô tô tương đương với loại của B là xe nhập khẩu nguyên chiếc với giá nhập khẩu ghi trên hóa đơn vào thời điểm tháng 01/2017 là 190.000.000 đồng, giá niêm yết tại đại lý chiếc xe cùng loại là 450.000.000 đồng, khi đến tay người tiêu dùng phải đóng các loại lệ phí trước bạ, phí đăng kiểm, phí bảo trì đường bộ, phí đăng ký... xe hết tổng số tiền 60.000.000 đồng.

          Quá trình điều tra B cung cấp thêm các giấy tờ xác định B là người gốc Việt Nam có quốc tịch nước ngoài, ngày 25/2/2017 B mua chiếc xe ô tô nêu trên tại nước B mang quốc tịch với giá tiền quy đổi sang tiền Việt Nam đồng là 190.000.000 đồng. Đến ngày 02/4/2017, B về Việt Nam định cư và mang theo chiếc xe ô tô này. Theo hướng dẫn tại Điều 103, Thông tư Thông tư 38/2015/TT-BTC ngày 25/3/2015 của Bộ tài chính “Quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu” thì trường hợp này B mang xe ô tô vào Việt Nam được miễn thuế nhập khẩu.

          Quan điểm thứ nhất: Việc xác định trị giá chiếc xe ô tô là 450.000.000 đồng của Hội đồng định giá tài sản là có căn cứ vì đó là giá được bán tại đại lý xe ô tô. Đối với các khoản thuế trước bạ, phí... là vấn đề dân sự mà A phải bồi thường cho B (A sẽ bị truy cứu tránh nhiệm hình sự theo điểm a, khoản 3 Điều 143 BLHS).

          Quan điểm thứ 2: Việc định giá của Hội đồng định giá tài sản là chưa hợp lý vì chưa tính đến các chi phí khác để “lăn bánh” trên chiếc xe và trị giá của chiếc xe ô tô phải là: 450.000.000 đồng (tiền bán tại đại lý) + 60.000.000 đồng (các loại thuế trước bạ, phí đăng kiểm, phí bảo trì đường bộ, phí đăng ký xe ...) = 510.000.000 đồng, đây chính là giá thực tế tại nơi có tài sản bị xâm hại (A sẽ bị truy cứu tránh nhiệm hình sự theo điểm a, khoản 4 Điều 143 BLHS).

          Quan điểm thứ 3: Việc định giá của Hội đồng định giá tài sản là chưa chính xác vì: Giá thực tế của chiếc ô tô nêu trên đến tay người mua = Giá xuất xưởng (ghi trên hóa đơn mua bán xe giữa nhà sản xuất xe và đại lý bán xe) + các loại thuế (Thuế nhập khẩu + Thuế TTĐB...) + chi phí cho đại lý... do đó giá trị của chiếc xe này chỉ là 190.000.000 đồng, còn các loại thuế, phí khác không được tính vào giá trị chiếc xe buộc A phải chịu TNHS và nó sẽ được giải quyết bằng vấn đề dân sự (A sẽ bị truy cứu tránh nhiệm hình sự theo điểm g, khoản 1 Điều 143 BLHS).

          * Trong tình huống nêu trên đều có nhiều quan điểm khác nhau về cách định giá tài sản, trong đó:

          - Luồng quan điểm thứ nhất cho rằng giá trị tài sản được tính để buộc người thực hiện hành vi vi phạm pháp luật là giá trị thực tế của tài sản cộng với các loại thuế, phí, thậm chí cả quỹ (như xăng dầu)... mà người tiêu dùng tài sản phải chi trả để có được tài sản ở một địa điểm nhất định (giá trị nơi tài sản bị xâm hại).

          - Luồng quan điểm thứ hai khảng định trị giá tài sản được tính để buộc người thực hiện hành vi vi phạm pháp luật phải chịu trách nhiệm là giá trị thực tế của tài sản (giá xuất xưởng). Còn các khoản thuế, phí, quỹ, công vận chuyển... khác được cộng vào giá trị thực tế của tài sản để buộc người vi phạm pháp luật phải bồi thường cho người, tổ chức có tài sản bị xâm hại.

          Nghị định số 26/2005/NĐ-CP ngày 02/3/2005 của Chính phủ quy định về “Hội đồng định giá tài sản trong Tố tụng hình sự” và Thông tư 55/2006/TT-BTC ngày 22/6/2006 của Bộ tài chính hướng dẫn về các căn cứ để định giá, xem xét, nghiên cứu thông tin, tài liệu và khảo sát giá không hướng dẫn việc có tính cả giá trị chịu thuế, phí, quỹ, công vận chuyển hàng hóa.... vào giá trị tài sản hay không.

          Ở đây tôi không bàn đến quan điểm nào đúng, sai nhưng trên thực tế giải quyết các vụ án hình sự chúng ta căn cứ vào kết quả định giá của Hội đồng định giá để giải quyết vụ việc mà không biết cách thức mà hội đồng định giá có tính cả giá trị chịu thuế, phí, quỹ.... mà người tiêu dùng có được tài sản và khai thác được giá trị tài sản để tính giá trị tài sản bị xâm phạm hay không. Trên thực tế ở nước ta để có được một số loại tài sản và khai thác được tính năng của nó người tiêu dùng phải chịu rất nhiều loại thuế, phí, quỹ và chi phí khác nên tài sản bị đội giá lên rất nhiều, còn thực tế trị giá tài sản không lớn, nếu cộng tất cả các chi phí nêu trên vào giá trị tài sản để buộc người vi phạm phải chịu trách nhiệm là không thỏa đáng dễ dẫn đến oan, sai, bỏ lọt tội phạm khi giải quyết các vụ việc liên quan đến giá trị tài sản.

      Trung Dũng

          Rất mong nhận được góp ý của các bạn.